Stappenplan voor passief bouwen

Stappen 1 tot en met 4 zijn relevant als u een nieuw huis gaat bouwen. De stappen vanaf stap 5 zijn relevant als u in een bestaand huis woont of een nieuw huis gaat bouwen.

Stap 1: bouw compact

Een compacte woning heeft zo min mogelijk buitenmuren en dak. Zo blijft de warmte in huis beter behouden. Dit bespaart ook bouwmateriaal en ruimte.

Stap 2: plaats de woonkamer op het zuiden

Plaats leefruimtes zoals de woonkamer aan de zuidkant. In de winter komt hier dan de meeste zon naar binnen. Grote ramen aan de zuidkant zorgen voor gratis warmte én veel daglicht. Let op: in de zomer kan het dan te warm worden. Zorg daarom ook voor goede zonwering (zie stap 7).

Stap 3: deel uw woning slim in

• Zet slaapkamers en de keuken op het noorden of oosten. Daar is het koeler.
• Kleine of minder hoge ruimtes worden makkelijk verwarmd (sneller).
• Denk goed na over waar u welke ruimte plaatst voor het beste comfort.

Stap 4: gebruik materialen met warmte-opslag

Materialen zoals leem kunnen warmte opslaan. Overdag nemen ze zonnewarmte op en ’s avonds geven ze die langzaam af. Zo blijft de temperatuur in de woning stabiel.

Stap 5: goed isoleren

Een passief huis is goed geïsoleerd. Zorg daarom voor goede isolatie met deze tips:

  • Isoleer uw gevels, dak en vloer
  • Gebruik hiervoor zoveel mogelijk natuurlijke materialen, zoals houtvezel, vlas of hennep
  • Zorg ervoor dat er geen kieren of gaten in uw woning. Door kieren of gaten gaat warme lucht weg en krijgt u tocht in uw woning.

Stap 6: kies voor drievoudig glas

Triple glas (HR+++) houdt warmte beter vast dan dubbel glas (HR++). U kunt ook luiken gebruiken om extra te isoleren. Dit is vooral handig tijdens koude winteravonden.

Stap 7: zorg voor zonwering

In de zomer wilt u niet dat het in de woning te warm wordt. Zorg daarom voor goede zonwering met deze tips:

  • Gebruik overstekken of lamellen aan de zuidkant van uw woning: in de zomer houdt dit de hoge zomerzon tegen. In de winter laat het juist de lage winterzon door.
  • Gebruik screens of luiken aan de oost- en westkant van uw woning.
  • Plaats bladverliezende bomen en klimplanten bij uw woning. Deze bomen en planten zorgen voor schaduw. Doordat ze bladverliezend zijn laten ze in de winter de zon wel door.

Stap 8: maak uw tuin groen

Planten en boompjes zorgen voor koelte in uw tuin en rondom uw woning. Dit komt omdat:

  • Ze voor schaduw zorgen
  • Ze water verdampen. Dit zorgt voor verkoeling
  • Ze zonlicht reflecteren

Veel stenen in uw tuin zorgen juist voor meer warmte. Vervang tegels dus zoveel mogelijk door groen.

Heeft u een dak? Misschien kunt u ook uw dak groener maken. Een plat dak met zwarte dakbedekking kan namelijk erg heet worden in de zon. Een groen dak is koeler. Kijk hier voor tips voor een groen dak.

Stap 9: ventileer natuurlijk

Gebruik natuurlijke ventilatie. Dit wordt ook wel passieve ventilatie genoemd. Natuurlijke ventilatie geeft frisse lucht zonder een ventilatiesysteem. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Ventilatieroosters
  • Dakramen
  • Strategisch geplaatste openingen

Zo krijgt u frisse lucht binnen en blijft het binnenklimaat gezond.

Stap 10: gebruik duurzame energie

Een passief huis verbruikt weinig energie. De energie die u nog nodig heeft, kunt u duurzaam opwekken. Op volgende manieren kunt u energie duurzaam opwekken of weinig energie verbruiken:

  • Plaats zonnepanelen of kleine windmolens
  • Plaats uw keuken en badkamer zoveel mogelijk in de buurt van de warmwaterbron. Zo verliest u minder warmte
  • Gebruik restwarmte uit douche of apparaten opnieuw

Restwarmte uit de douche hergebruiken

Als u doucht, stroomt er warm water weg via het putje. Zonde! Want dat water is vaak nog warm (30 tot 35 graden). U kunt deze warmte terugwinnen met een warmteterugwin-systeem (WTW-systeem). Met een warmteterugwin-systeem kunt u tot wel 50 tot 60% van de warmte terugbrengen naar het systeem. Dit is goed voor uw energierekening én voor het milieu.

Hoe werkt een warmteterugwin-systeem?

  1. Een warmteterugwin douche is een buis of plaat met een warmtewisselaar
  2. Via deze warmtewisselaar wordt het afgevoerde warme douchewater verwarmd
  3. Dit verwarmde water gaat weer naar de douchekop. Op deze manier hoeft de CV-ketel of warmtepomp minder bij te verwarmen.

Er zijn verschillende soorten warmteterugwin-systemen:

  • Douchepijp-WTW: een lange buis onder de douche-afvoer.
  • Douchegoot-WTW: de goot zit verwerkt in de afvoergoot.
  • Douchevloer-WTW: het systeem wordt geïntegreerd in de vloer.

Restwarmte uit wasmachines en vaatwassers hergebruiken

Wasmachines en vaatwassers gebruiken veel warm water. Het is soms mogelijk om de restwarmte van wasmachines en vaatwassers opnieuw te gebruiken. Dit is vaak wel iets ingewikkelder. Meestal is het vooral voor grotere gebouwen rendabel.

Dit zijn een paar opties om de restwarmte van uw wasmachine of vaatwasser slimmer te gebruiken:

  • Sluit de apparaten aan op warm tapwater. Dit is een optie als u een zonneboiler of warmtepomp heeft.
  • Gebruik afvoerwater om ruimtes mee te verwarmen. Dit kan met een buffervat. Dit kan alleen bij grotere systemen of appartementencomplexen.

Restwarmte van elektrische apparaten hergebruiken

Sommige apparaten geven vanzelf warmte af. Denk hierbij aan apparaten zoals een koelkast, computer, computerserver en een droger. De warmte van deze apparaten kunt u ook slim inzetten. Plaats de apparaten bijvoorbeeld slim in uw woning. Zet bijvoorbeeld een koelkast in een koudere ruimte. Door de warmte van de achterkant van de koelkast wordt de koudere ruimte iets warmer.

Combineer restwarmte met een warmtepomp of zonneboiler

Bij sommige systemen kunt u warmteterugwinning combineren met duurzame verwarming. Dit kan bijvoorbeeld met:

  • Warmtepomp met warmteterugwin-unit
  • Zonneboiler met warmteterugwinning van de douche